In de snelle wereld van de social media leiden steeds meer jongeren een leven voor een online publiek. Voor mensen van een andere generatie lijkt het misschien vreemd om voortdurend je smartphone te checken en selfies te posten. Voor veel jongeren is het normaal om te laten weten waar je bent en wat je aan het doen bent. Het verzamelen van 'likes' op foto's en posts of het ontvangen van commentaren kan veel voldoening geven en bijdragen aan het gevoel dat ze erbij horen.
De belangrijkste vraag is of deze voortdurende zoektocht naar erkenning een negatief zelfbeeld kan veroorzaken? Kunnen jongeren die zichzelf voortdurend vergelijken met de foto's van anderen een negatief lichaamsbeeld ontwikkelen? Hieronder kun je lezen wat je kunt doen om kinderen te beschermen tegen de lichaamsobsessie op social media.
De impact van social media op het lichaamsbeeld
Een onderzoek dat werd uitgevoerd door de Florida State Universiteit en gepubliceerd werd door het International Journal of Eating Disorders heeft aangetoond dat social media een hele negatieve impact kan hebben. Uit het onderzoek bleek dat een groep vrouwen die 20 minuten op Facebook zat minder tevreden was met hun uiterlijk dan een vergelijkbare groep vrouwen die 20 minuten lang onderzoek deed naar katachtigen in het regenwoud.
Claire Mysko, een bekroond schrijfster en expert op het gebied van lichaamsbeeld, leiderschap en media, legt uit: 'social media kan een negatief zelfbeeld niet veroorzaken, maar ze kan het wel versterken. Het is een echte broedplaats voor verstoorde gedachten en gedrag.'
De (vaak digitaal bewerkte) foto's van slanke meisjes en vrouwen kunnen ervoor zorgen dat jongeren die last hebben van perfectionistische neigingen, eetstoornissen, of die in het algemeen wat onzekerder zijn, een slank lichaam hebben gelijkstellen aan gelukkig zijn. En de reacties op hun eigen foto's op social media ('je ziet er fantastisch uit!', 'ben je soms afgevallen?') kan hun acceptatiedrang nog meer aanwakkeren en hun eigen lichaamsbeeld nog meer vervormen.
Mysko ziet dat social media de feedback en waardering kan geven waar jongeren, in het bijzonder meisjes, naar op zoek zijn. Echter, ze waarschuwt dat social media zeker ook een ‘katalysator voor nog meer onzekerheid' kan zijn.
Wat kunnen volwassenen doen om jongeren te helpen met hun zelfbeeld?
Het is heel belangrijk dat volwassenen begrijpen en accepteren hoe belangrijk social media is voor jongeren – het is dé manier waarop ze met elkaar communiceren (zie Waarom is social media belangrijk voor jongeren?).
Johanna Kandel, oprichtster van 'The Alliance for Eating Disorders Awareness', benadrukt hoe belangrijk het is dat volwassenen een dialoog aangaan met kinderen over het gebruik van social media. 'Door middel van deze gesprekken kun je een kind leren hoe hij zijn eigenwaarde van binnenuit kan opbouwen,' zegt ze.
Ze raadt daarnaast ook aan niet te oordelen, maar een kind vragen te stellen over de impact die social media op hem of haar heeft. Hoe voelt het als iemand een foto van jou mooi vindt? Waarom is het zo belangrijk om online contact te houden met je vrienden? Hoe vaak vergelijk je jezelf met iemand anders? Heb je je ooit slecht gevoeld nadat je actief bent geweest op een social netwerk? Door ze op deze manier bewuster te maken van hun eigen gedrag, kun je jonge mensen helpen om de juiste keuzes te maken.
Als je meer wilt weten over dit onderwerp, kun je ons artikel Welke invloed heeft social media op tieners? lezen.
Social media hoeft niet altijd een negatieve invloed te hebben. Kandel ziet de nadelen, maar ze gelooft ook dat social media een positieve inspiratiebron kan zijn voor jonge mensen. 'En je kunt je kind helpen om het ook zo te zien, door positieve en inspirerende posts of quotes te plaatsen,' zegt ze. 'Hierdoor voelt hij zich niet alleen beter, het kan hem ook helpen om zijn vrienden te inspireren.'
Auteur: Jess Weiner, expert Dove Global Self-Esteem
Checklist: praten over lichaamsbeeld en social media