Η επικοινωνία με τους εφήβους για τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν μπορεί να είναι δύσκολη - είναι πολύ εύκολο να πει κανείς, «Θα το ξεπεράσεις». Αλλά το να είστε απαξιωτικοί μπορεί να τους αποθαρρύνει από το να εκφράζουν τα συναισθήματά τους.
Κατά τη διάρκεια της συζήτησης με το παιδί σας, συμμεριστείτε τις ιδέες και τις ανησυχίες του και ενθαρρύνετέ το να μιλήσει για τα συναισθήματά του. Η εξάσκηση των δεξιοτήτων ενεργούς ακρόασης είναι το κλειδί για την καλή επικοινωνία. Δείξτε ότι συμπάσχετε με τα προβλήματά του αντί να βιαστείτε να τα λύσετε και πείτε τους ότι είστε πάντα εκεί για να ακούτε τους προβληματισμούς του.
Ενεργή ακρόαση στην πράξη
Αυτή η συνομιλία μεταξύ γονέα και παιδιού δείχνει πώς μπορείτε να χρησιμοποιήσετε δεξιότητες ενεργούς ακρόασης όταν επικοινωνείτε με το παιδί σας:
"Γονέας: Αγάπη μου, τι συμβαίνει;
Παιδί: Τίποτα, φύγε. Γιατί δεν χτυπάς ποτέ την πόρτα;
Γονέας: Με συγχωρείς. Μου φάνηκε ότι σε άκουσα να κλαις. Θα ήθελες να μου πεις τον λόγο;
Παιδί: Δεν θα καταλάβεις.
Γονέας: Νομίζω ότι θα μπορούσα σίγουρα να προσπαθήσω - θα εκπλαγείς από το πόσο πολύ μπορεί να μοιάζουν οι εμπειρίες μας.
Παιδί: Όντως;
Γονέας: Όντως. Τι συμβαίνει;
Παιδί: (λυγμός) Η Αλεξάνδρα* έστειλε μήνυμα σε όλους για να τους καλέσει στο πάρτι της εκτός από εμένα.
Γονέας: Ω, γλυκιά μου. Αυτό είναι απαίσιο.
Παιδί: Σταμάτα να ειρωνεύεσαι. Ξέρω ότι δεν είμαι πεινασμένο ορφανό αλλά ...
Γονέας: Καταλαβαίνω. Νομίζω ότι είναι απαίσιο όταν συμβαίνουν τέτοια πράγματα και καταλαβαίνω πώς μπορεί να σε κάνει να αισθάνεσαι. Κάτι παρόμοιο μου συνέβη μια φορά και ένιωσα πραγματικά ότι με αφήνουν στην απέξω.
Παιδί: Γιατί, τι σου συνέβη;
Γονέας: Όταν ήμουν στην ηλικία σου, ο καλύτερός μου φίλος, ο Σωτήρης κι εγώ συνηθίζαμε να πηγαίνουμε μαζί στην παραλία. Αλλά μια μέρα μου είπε ότι δεν ήθελε να συνεχίσουμε να πηγαίνουμε. Και μετά τον είδα στην παραλία με κάποιον άλλο από το σχολείο.
Παιδί: Τι έκανες;
Γονέας: Ένιωσα απαίσια. Πήγα σπίτι και η γιαγιά σου με βρήκε να κλαίω.
Παιδί: Τι είπε η γιαγιά;
Γονέας: Είχαμε μια παρόμοια συζήτηση και μου είπε ότι θα το ξεπεράσω.
Παιδί: Και τα κατάφερες;
Γονέας: Ναι, είχε δίκιο, τελικά τα κατάφερα. Ένιωσα ότι ενοχλήθηκε μαζί μου που το έκανα θέμα. Αλλά ήταν σοβαρό για μένα. Θυμάμαι ότι με έκανε να αισθάνομαι μεγάλη απόρριψη.
Παιδί: Έχεις εκνευριστεί μαζί μου;
Γονέας: Όχι, καταλαβαίνω απόλυτα πώς αισθάνεσαι τώρα. Είναι πολύ άσχημο να αισθάνεσαι αποκλεισμένη από τέτοια πράγματα.
Παιδί: Δεν ξέρω τι μπορώ να κάνω γι' αυτό.
Γονέας: Ούτε εγώ. Στο τέλος συνειδητοποίησα ότι η παρέα με τον Σωτήρη δεν μου έκανε καλό ούτως ή άλλως. Δεν ήμασταν κατάλληλοι ο ένας για τον άλλον. Έτσι έμαθα να μην στενοχωριέμαι για όσα μου έκανε και τελικά ένιωσα καλύτερα γι' αυτό. Και ξέρω ότι θα το κάνεις κι εσύ.
"Κάνοντας ερωτήσεις διακριτικά και καταθέτοντας προσωπικές εμπειρίες, αυτός ο γονέας ανακάλυψε τι ήταν αυτό που στενοχωρούσε το παιδί του. Το βοήθησε να νιώσει ότι ακούγεται και δέχεται υποστήριξη. Και κράτησε ανοιχτές τις γραμμές επικοινωνίας για το μέλλον τονίζοντας ότι δεν πιστεύει ότι οι ανησυχίες του παιδιού ήταν ανόητες ή υπερβολικές.
*Για την προστασία του απορρήτου, αλλάξαμε τα ονόματα των ανθρώπων των οποίων τις ιστορίες αφηγούμαστε σε αυτές τις σελίδες. Αλλά οι ιστορίες τους είναι πραγματικές.
Δρ. Christina Berton
Τεχνικές ενεργούς ακρόασης
Πώς λειτουργούν οι δεξιότητες ενεργούς ακρόασης
Στις διαπραγματεύσεις μεταξύ ατόμων σε σενάρια σύγκρουσης (όπως πόλεμοι και απεργίες), συνιστάται στις αντίπαλες πλευρές
να επαναλαμβάνουν αυτό που λέει το άλλο μέρος επειδή δείχνει ενσυναίσθηση. Δοκιμάστε το αυτό με το παιδί σας επαναλαμβάνοντας τα λόγια του.
Για παράδειγμα, πείτε: «Άρα ανησυχείς ότι ο φίλος σου δεν σε συμπαθεί πια, σωστά;» Μπορεί στην αρχή να ακούγεται ψεύτικο,
αλλά δείχνει ότι το καταλαβαίνετε και το ακούτε.
Όταν η αυτοεκτίμηση του παιδιού σας δέχεται πλήγματα από μια κοινωνική αποτυχία, μπορείτε να το βοηθήσετε να την ξαναχτίσει. Διαβεβαιώστε το ότι αγαπιέται, εστιάστε στα καλύτερα χαρακτηριστικά του και υπενθυμίστε του τις καλές εμπειρίες που έχει βιώσει.
"Η ειδικός του προγράμματος Dove Self-Esteem Project, Dr Christina Berton λέει ότι ορισμένοι γονείς μπορεί να εστιάζουν πάρα πολύ στη δική τους εμπειρία και
στην παροχή συμβουλών. «Είναι σημαντικό οι γονείς να συνειδητοποιήσουν ότι αυτό αφορά το παιδί τους», λέει. «Ακολουθήστε τον ρυθμό τους γιατί το ζητούμενο είναι πραγματικά να καλλιεργήσουν την ικανότητά τους να εκφράζονται και να σέβονται τα συναισθήματα, τις σκέψεις και τις ανάγκες τους».
