Çoğumuz gün içerisinde çeşitli görevler üstleniriz. Yorgunluk, dikkat dağınıklığı, motivasyon eksikliği ya da diğer faktörlere bağlı olsun, odaklanma eksikliği üretkenliğimizi azaltır ve bu nedenle başarı şansımızı tehlikeye atabilir. Oysa doğru tekniklerle odaklanma yeteneğimizi daha fazla ve verimli bir şekilde kullanabiliriz.
Siz de odaklanmak için ne yapmalı diye düşünenlerdenseniz, güzel haber şu ki, aslında yaptığınız işe ya da ana odaklanmanıza yardımcı olabilecek birkaç teknik var. Odaklanma konusunda yardıma ihtiyacınız olduğunu düşünüyorsanız, bu ipuçlarından birkaçını ya da hepsini deneyerek odaklanma sürenizi artırabilirsiniz
1. Dikkatinizi Dağıtan Şeylerden Kurtulun
Özellikle gürültü ve etrafınızdaki kişi ya da objeler dikkatinizin kolayca dağılmasına neden olur. Bu nedenle, yaptığınız işe tam anlamıyla odaklanmak için etrafınızda dikkatinizi dağıtabilecek tüm unsurları mümkün olduğunca ortadan kaldırmaya çalışın.
Sessiz bir ortama geçin ya da ofisinizin kapısını kapatın. Masanızda ya da ofisinizde dikkatini dağıtabilecek objeleri kaldırın. Telefonunuzun sesini, e-postanızı, internet tarayıcınızı ve sosyal ağ uygulamalarınızı kapatın. Bir bilgisayarda çalışıyorsanız, tüm gereksiz uygulamaları kapatın ve dikkat dağıtıcı unsurları en aza indirmek için tam ekran çalışın.
2. Küçük Dozlarda Kafein Tüketin
Yapılan araştırmalar, küçük dozlarda kahve veya diğer kafeinli içecekler içmenin odaklanma yeteneğiniz üzerinde olumlu bir etkiye sahip olabileceğini göstermiştir.
Ancak kafeinin bilişsel güçlendirici özelliklerinden yararlanmanın anahtarı, onu ölçülü tüketmektir. Bu nedenle kahve tüketiminde sınırlarınızı doğru belirlemeniz gerekecektir. Çok fazla kahve içerseniz, endişeli veya gergin hissedebilirsiniz, bu da genellikle odaklanma yeteneğinizi azaltır. Bu açıdan, bir göreve başlarken, küçük bir fincan kahve tüketmek daha kolay odaklanmanıza yardımcı olabilir.
3. Pomodoro Tekniğini Uygulayın
Bir işi en iyi şekilde yapmak ve istediğiniz sürede bitirebilmek için ona yeterince odaklanmış olmanız gerekir. Diğer yandan bunu söylemek kulağa basit gelse de uygulamaya koymak her zaman kolay değildir. Bu yüzden, eğer yaptığınız işe yeterince odaklanamadığınızı ve dikkat sürenizin çok az olduğunu fark ederseniz Pomodoro tekniğini deneyin.
Pomodoro tekniği maksimum odaklanma ve tazelik sağlamayı ve böylelikle daha az zihinsel yorgunlukla projeleri daha hızlı tamamlamayı sağlamayı amaçlayan bir zaman yönetimi felsefesidir. Bu zamanlama yöntemi, beyninizi yaptığınız işe odaklanması için kısa sürede eğitmenize yardımcı olur. Bu tekniği uygulamak için:
- Zamanlayıcınızı 25 dakikaya ayarlayın ve işe koyulun.
- Alarm çaldığında, 5 dakika ara verin.
- Daha sonra zamanlayıcıyı tekrar ayarlayın ve işe dönün.
- Bu şekilde dört tur tamamladığınızda, yaklaşık 20 ila 30 dakika daha uzun bir mola verebilirsiniz.
4. Kısa Molalar Verin
Hiç uzun bir süre aynı şeye odaklanmaya çalıştınız mı? Bir süre sonra dikkatiniz dağılmaya başlar, odaklanmakta zorlanırsınız ve zihinsel kaynaklarınızı göreve ayırmak gittikçe zorlaşır. Bunun sonucunda da performansınız kötüye gitmeye başlar.
Bu nedenle, uzun süreli bir görev üzerinde çalışırken, kendinize ara sıra zihinsel bir mola verdiğinizden emin olun. Kendinize ayıracağınız birkaç dakikalık bu molalarda dikkatinizi yaptığınız işten tamamen başka bir notaya yoğunlaştırın. Bu kısa mola anları, yaptığınız işe daha fazla odaklanmanız için yeterli rahatlamayı sağlayacak, aynı zamanda dikkat seviyenizi yükseltecektir.
5. Yeterince ve Doğru Beslenin
Odaklanmak vücut ve zihnin verdiği tepkiler doğrultusunda şekillenir. Bu doğrultuda, açlık, susuzluk gibi bedensel durumlar odaklanmayı olumsuz etkiler. Bu nedenle, beyninizin odaklanmasını sağlamak, enerji seviyenizi yükseltmek ve duygularınızı dengeli bir şekilde sürdürmek için doğru ve düzenli beslenin, öğünleri ertelemeyin veya atlamayın.
Yağsız protein, kompleks karbonhidratlar ve sağlıklı yağları dengelemeye çalışın. Öğünler arasında acıkırsanız taze meyve, sebze ve kuruyemiş tüketin ve bol su içmeyi de ihmal etmeyin.
6. Kaliteli Uykunun Gücüne İnanın
Yoğun çalışma şartları, stres vb. faktörler edeniyle çoğu insanın yeterince ve kaliteli bir uykuya sahip olmadığı bir gerçek. Ancak odaklanma sorununu aşmak için doğru bir uyku düzenine sahip olmanız gerektiğini bilmelisiniz.
Haftanın çoğu gecesi yeterince uyumamak hem kısa hem de uzun süreli hafızanızı ve ayrıca konsantre olma yeteneğinizi olumsuz yönde etkileyebilir. Bu noktada, uzman tavsiyelerine göre günlük uyku süreniz ortalama 7 – 8 saat olmalıdır.
Uyku süresinin yanı sıra uyku sağlığını ve kalitesini artırmak için de aşağıdaki yöntemleri uygulayabilirsiniz.
- Öğle yemeğinden sonra kafeinli içeceklerden kaçının.
- Tüm elektronik cihazları yatmadan bir saat önce kapatın.
- Rahatlamak için zaman ayırın. Bir kitap okuyun, ılık bir banyo yapın, yatıştırıcı müzik dinleyin.
- Yatak odanızı karanlık, serin ve sessiz tutun.
7. Bir İş Planı Belirleyin
Karmaşık bir proje içerisinde kendinizi bunalmış hissediyor ve bu yüzden odaklanma sorunu yaşıyorsanız, onu daha küçük parçalara ayırarak ve bir iş planına dâhil ederek daha kolay hale getirebilirsiniz.
Büyük, karmaşık bir projeyi alıp daha küçük, küçük görevlere böldüğünüzde, belirli görevlere konsantre olma ve odaklanma yeteneğinizi artırabilirsiniz. Bunun nedeni, gerçekten başarabileceğinizi düşündüğünüz hedeflere ulaşmanızdır.
8. Farkındalığınızı Arttırın
Zihniniz olması gereken yerden uzaklaşma eğiliminde mi? Merak etmeyin, kesinlikle yalnız değilsiniz. Dikkati dağınık düşünme yaygındır ve hepimizin deneyimlediği bir şeydir. Bu durum genellikle önünüzdeki göreve yeterince odaklanmayı zorlaştırır. Farkındalığın devreye girdiği yer burasıdır.
Farkındalık, yaşadığınız ana ve yaptığınız işe tam olarak odaklanmak emektir ve odaklanma sorunu yaşıyorsanız, farkındalığınız arttırmak bu sorunu aşmak için oldukça etkili bir yol olacaktır.
Farkındalığınızı artırarak, dikkatinizin ne zaman kaymaya başladığını fark edebilir ve odağınızı olması gereken yere hızla geri getirebilirsiniz. Ayrıca, nefes teknikleri, meditasyon ve yoga gibi dikkatli hareketler uygulayarak beyninizi daha bilinçli olacak şekilde eğitebilirsiniz.
9. Yapılacaklar Listesi Oluşturun
Yapmanız gereken çok fazla iş var ve nereden başlayacağınızı bilemiyorsunuz. Öyle bir durumda en iyi çözüm bir yapılacaklar listesi oluşturmaktır. Yapılacaklar listeleri yalnızca hangi görevleri ilk önce yapmanız gerektiğini belirlemenize yardımcı olmakla kalmaz, aynı zamanda yarım kalmış işlerin bir kaydı olarak da kullanılabilir. Aynı zamanda görevleri önem ve aciliyet sırasına göre sıralamanıza da yardımcı olabilir. Bu, beyniniz taze ve enerji seviyeniz yüksek olduğunda acil görevlerin üstesinden gelmenizi sağlar.
10. Benzer Görevlere Odaklanın
Bir görevden başka bir göreve geçmekten sıkıldınız mı? Düşündüğünüzün aksine, çoklu görev daha etkili veya verimli değildir, aksine farklı ve çoklu görevler odaklamanıza zarar verebilir. Bu nedenle benzer görevleri seçin, bunları bir arada gruplayın ve birer birer yapın. Bu, geçişleri daha sorunsuz hale getirir ve bir görev türünden diğerine atlamayarak çok daha fazlasını yaptığınızı fark edebilirsiniz.
Yaptığınız iş her ne olursa olsun, yeterince odaklanamadığınızda bu durum verimliliğinize de zarar verecektir. Bu doğrultuda, yukarda odaklanmak için bahsettiğimiz ipuçlarını takip etmek, görevlerinizi doğru zamanda ve doğru şekilde bitirmenize ve işlerinizin yolunda gitmesine yardımcı olabilir.
