Çoğu gencin belli bir dönemde zorbalık deneyimi yaşadığı doğru olduğu kadar üzücü de bir gerçektir. Hem erkek hem de kız çocukları zorbalığa maruz kalsa da, kızlarda zorbalık daha üstü örtülü şekilde gerçekleşir. Bu nedenle, anne-babalar için kızlar arasındaki zorbalık belirtilerini fark etmek ve bunun yaratacağı tehlikelerin farkına varmak çok önemlidir.
Zorbalık yapan kızların erkeklerden farkları: Farklı zorbalık türleri
Kızların ve erkeklerin yaptığı zorbalık ve maruz kaldığı zorbalık arasındaki en önemli farklar nelerdir?
• Üstü örtülü zorbalık. Kızlarda, zorbalık daha üstü örtülüdür. Kızlarda yüz yüze sözlü zorbalık değil, daha çok dışlama, uzaklaştırma ve dedikodu yayma şeklinde sosyal zorbalık taktikleri görülür
• Planlı zorbalık. Kızlar, zorbalığı önceden planlayarak yapmaya eğilimdir; erkek çocuklar ise zorbalık yapma konusunda daha fırsatçı davranır
• Psikolojik veya duygusal zorbalık. Erkek çocuklarda zorbalık daha çok fiziksel olma eğilimindedir. Bazı çocuklar, bir kavgaya karışmanın onlara sağladığı statüden hoşlanırlar. Kızlar ise, fiziksel zorbalıktan çok, gizli ve psikolojik zorbalık yaparlar (karşıdakinin duygularını incitme gibi)
• Kızlar ve erkekler. Kızlar, hem diğer kızlardan hem de diğer erkeklerden zorbalık görebilir. Buna karşılık, erkek çocuklar çoğunlukla sadece diğer erkek çocuklardan zorbalık görür
Zorbalık fiziksel olarak yapıldığında yetişkinler duruma hızla tepki gösterme eğilimindedir. Zorbalık yapan bir kızsa, psikolojik kaynaklı olacağından, fark etmesi daha zor olacaktır; ancak bu tür zorbalığa karşı aksiyon almak da çok önemlidir.
Sosyal zorbalık taktikleri: Dışlama
Duygu Sinir Bilimi Uzmanı Psikolog Dr. Nancy Etcoff durumu şöyle açıklıyor: “Erkek çocuklarda agresiflik, fiziksel saldırı olabilir. Kızlarda ise zorbalık çok daha üstü örtülü gelişir. İtibar ile oynama, kişileri dışlama, sosyal gruptan atma gibi davranışlar görülebilir.
Bu durum son derece zarar verici ve zorba açısından etkili olabilir, çünkü bir gencin dünyasında sosyal ilişkiler her şeyden daha önemlidir. Bir genç kız iletişim kurmak üzere tasarlanmış gibidir, dolayısıyla bu iletişimi engelleyen veya tehdit eden her şey onun için önemli bir darbedir.
Kızınız, bir veya birden çok zorbalık davranışı nedeniyle kendi sosyal çevresinden uzaklaştırılırsa, hayatındaki her şey bu durumdan etkilenecektir. Size göre bu aşırı bir tepki olabilir, ancak kızınızın tek istediği arkadaş grubunun bir parçası olmaktır. Bu arkadaş grubu onun evreninin merkezidir ve (ona göre) hayatını yaşamaya değer kılan bir unsurdur.
Kızlarda zorbalık dış görünüşe odaklanır
Genç kızlar için kabul görmek çok önemlidir, dolayısıyla kızların zorbalığı çoğunlukla dış görünüşe ve özellikle "farklı" dış görünüşe odaklanır. İngiltere'de yapılan bir çalışmaya göre, kızların %56'sı kiloları, vücut şekilleri, boyları veya saç renkleri nedeniyle zorbalığa maruz kalıyor.
Kızlar kabullenilmeyi ve bir sosyal grubun parçası olmayı çok önemsediklerinden, dış görünüşleri ile ilgili zorbalığa uğramak onlara özellikle çok daha fazla yaralayıcı gelebilir. Araştırmaya göre, nadiren de olsa zorbalığa uğramak kızlarda depresyon riskini artırmakta, buna karşılık erkeklerde bu risk, ancak zorbalığın sık olması durumunda artmaktadır. Araştırmaya göre, zorbalığa uğrayan kızlarda madde kullanımı riski de yükselmektedir.
İngiltere'deki araştırmada tespit edilen bir diğer üzücü bulgu da, zorbalığa uğrayan kızların, özellikle dış görünüşleri ile ilgili iltifatlara artık inanmayı reddediyor olmasıdır. Zorbalık kurbanı olmak kızların özgüvenleri üzerinde yıkıcı bir etki göstermektedir.
Bir anne-baba olarak, kızınızın hayatında neler olup bittiğinden haberdar olmanız önemlidir. Arkadaşlıkları nasıl gelişiyor? Arkadaşlarına karşı nazik mi ve onlardan da hak ettiği şekilde nezaket görüyor mu?
Dost mu yoksa dost gibi görünen bir düşman mı? Zorbalığın işaretlerini fark etmek
Bir arkadaş gibi görünen ama aslında, kendisinde de özgüven eksikliği olduğu için diğerlerinin özgüvenini veya pozitif beden algılarını azaltmaya çalışan kişileri dost gibi görünen düşman olarak adlandırıyoruz. Arkadaş gibi görünen bir kızın aslında size karşı çalıştığını anlamak ve belki de dolaylı şekilde zorbalık yaptığını fark etmek zaman alabilir.
Dost gibi görünen düşmanlar ile ilgili kızınızla sohbet edin. Şu özelliklere sahip "arkadaşlardan" uzak durmalarını önerin:
• Sürekli kendisini onunla karşılaştıran veya sürekli onunla rekabet halinde görünen kızlar
• İltifat ederken bile alttan kızınızı eleştiren kızlar
• Arkasından dedikodu yapan kızlar
• Daha iyi bir teklif geldiğinde birlikte yaptığınız planları iptal eden kızlar
