Birçok annenin doğum sonrasında karşılaştığı bir problem olan doğum sonrası depresyonunun belirtileri, tedavi şekli ve süresi hakkında daha detaylı bilgi sahibi olmaya ne dersiniz?
Annelik duygusunun benzersiz, tarifsiz ve çok özel bir his olduğu konusunda herkes hemfikirdir. Ancak her anne, bebeğini kucağına aldığında aynı güzel ve eşsiz duyguları hissetmeyebilir. Çünkü anne olmak, hayatınızda oldukça önemli bir değişikliği ve bir dizi sorumluluğu da beraberinde getirir. Doğum öncesinde kendinizi son derece heyecanlı ve mutlu hissetseniz bile, bebeğiniz dünyaya geldiğinde size hiç bitmeyecekmiş gibi gelen bir melankoli ve üzüntü duygusuyla karşı karşıya kalabilirsiniz. Öncelikle şunu belirtmekte fayda var: Yalnız değilsiniz. Doğum sonrası psikoloji değişikliği yaşayan birçok anne var ve hissettiğiniz duygular sizi kötü bir anne yapmaz. Doğum sonrası depresyonu, çok sayıda kadının yaşadığı bir problemdir. Dilerseniz gelin, doğum sonrası depresyonu hakkında daha detaylı bilgilere birlikte göz atalım.
Doğum Sonrası Depresyonu Nedir?
Postpartum depresyon olarak da adlandırılan doğum sonrası depresyonu, doğum sonrasında kadınların yaşadığı fiziksel, duygusal ve davranışsal birçok değişikliğin sonucunda ortaya çıkabilen bir problemdir. Çoğunlukla, doğumu takip eden ilk dört hafta içinde ortaya çıkar. Yeni annelerin doğum sonrasında vücutlarında oluşan hormon değişiklikleri, sorumluluk psikolojisi, yaşamlarında oluşan farklılıklar gibi birçok unsur, postpartum depresyonu tetikleyebilir.
Özellikle hormon değişiklikleri, annelerin tanımlamakta zorlandığı duygu değişimlerine neden olan temel faktördür. Hamilelik boyunca kadınların vücudunda normalden 10 kat fazla salgılanan östrojen seviyesi, doğumu takip eden ilk üç gün içinde hamilelik öncesindeki dengesine döner. Bu ani değişiklik, annelerin psikolojisinde de radikal değişikliklere yol açabilir. Ek olarak, bebek sahibi olmakla ilgili psikolojik ve sosyal farklılıklar da annelerin doğum sonrası depresyon yaşamasını tetikleyebilir. Bu problem, psikiyatrik danışmanlık ya da ilaç tedavisi gibi yöntemlerle tedavi edilebilir.
Doğum Sonrası Depresyon Belirtileri Nelerdir?
Doğum sonrası depresyonun belirtileri ve şiddeti, her annede farklılık gösterebilir. Ancak temel belirtiler şu şekilde sıralanabilir:
- Kendiniz ya da bebeğiniz için bir şey yapma isteğinizin azaldığını ya da yok olduğunu hissetmek
- Çok daha sinirli ya da alıngan davranmak
- Aşırı yorgunluk ve iştah kaybı
- Ruh halinde sürekli değişim yaşanması
- Ağlama krizleri
- Uykuya dalmakta ya da uyanmakta güçlük çekmek
- Kendiniz ya da bebeğiniz için olumsuz düşüncelere sahip olmak
Doğum Sonrası Depresyon Ne Kadar Sürer?
Doğum sonrası depresyon olarak adlandırılan postpartum depresyon ve lohusalık sendromu olarak da bilinen puerperal depresyon birbirinden farklıdır. Puerperal depresyon çok daha yaygın görülen ve doğumu takip eden yaklaşık 2 hafta içinde kendiliğinden sona eren bir depresyondur. Eğer lohusalık sendromunun belirtileri doğum sonrası geçen 2 haftanın sonunda da sona ermediyse söz konusu problem postpartum depresyona evrilmiş olabilir. Postpartum depresyonun süresi depresyonun şiddetine, annenin ve çevresindeki insanların farkındalığına ve psikolojik destek alınan sürece bağlı olarak değişiklik gösterebilir.
Postpartum Depresyon Yaşadığınızda Neler Yapmalısınız?
Doğum sonrası depresyonla başa çıkmanın ve onu kontrol altına almanın ilk adımı, annenin bir depresyon psikolojisi içinde olduğunu fark etmesi ve bunu kabullenmesidir. Eğer doğum sonrası depresyonu yaşadığınızı düşünüyorsanız aşağıdaki adımları uygulayarak bu sorunun en kısa sürede çözülmesini kolaylaştırabilirsiniz.
- Siz ruh halinizdeki değişimlerle mücadele ederken bebeğinizle yeterli ölçüde ilgilenmekte zorlanabilir, bu yüzden de kendinizi suçlayabilirsiniz. Bu nedenle çevrenizden yardım istemekten çekinmeyin.
- Aile bireylerinizle ve yakın çevrenizle iletişim halinde olun, hissettiklerinizi onlarla paylaşarak sizin nasıl hissettiğinizi anlamalarını sağlayın.
- Hem kendiniz hem de bebeğiniz için gerçekçi beklentiler içine girmeye çalışın.
- Kendinizi mutsuz hissettiğinizde yürüyüşe çıkmaktan, egzersiz yapmaktan ya da bir süreliğine evden dışarı çıkmaktan korkmayın.
- Alkol ve kafein tüketiminizi mümkün olduğunca sınırlayın.
- Bebeğiniz uyuduğunda dinlenmeye özen gösterin.
- Kendinizi tamamen izole etmekten ve yalnız olmaktan kaçının.
- Depresyon süreciniz boyunca hayatınızla ilgili almayı düşündüğünüz radikal kararları erteleyin.
- Psikolojik destek almayı ertelemeyin.
Doğum Sonrası Depresyon Nasıl Tedavi Edilir?
Postpartum depresyon tedavisinde çoğunlukla iki farklı yol izlenir: Antidepresan özellikli ilaç kullanımı ve/veya duygusal destek sağlamak amaçlı destek gruplarına katılım. Ancak her iki yöntemin de bir psikiyatri uzmanı tarafından belirlenmesi ve öncelikle yaşanan depresyonun teşhis edilmesi gerekir. Bu nedenle yaşadığınız depresyonun doğumdan sonraki iki hafta içinde geçmediğini gözlemliyorsanız, yaşadığınız duygular gündelik hayatınızı doğrudan etkilemeye başladıysa, günün büyük çoğunluğunu kaygılı, endişeli ya da panik halinde geçiriyorsanız; zaman kaybetmeden bir psikiyatri uzmanına başvurmalısınız. Bu esnada kendinizi yargılamaktan ya da suçlamaktan kaçınmalı, yaşadığınız durumun geçici ve çözülebilir olduğunu aklınızdan çıkarmamalısınız.
