W dzisiejszym cyfrowym świecie wizerunek odgrywa ważną rolę w życiu młodych ludzi. Jesteśmy otoczeni selfie i portalami społecznościowymi, wszechobecnymi telefonami z aparatami i łatwym w użyciu oprogramowaniem do obróbki zdjęć. Nic zatem dziwnego, że wygląd jest wyjątkowo istotny.
Cybernękanie na portalach społecznościowych
Cybernękanie to korzystanie z nowych technologii i mediów społecznościowych w złych zamiarach. Badania pokazują, że znaczna część nastolatków doświadczyła nękania w sieci. Tak jak nękanie w rzeczywistości, cybernękanie jest upokarzające dla ofiar i większość nie dzieli się z rodzicami. Wyniki polskich badań HBSC z roku 2014 pokazały, że co najmniej raz doświadczyło cyberprzemocy 16,1% uczniów, w tym 14,6% chłopców i 17,5% dziewcząt w wieku 11-15 lat. Ofiarą nękania tekstowego było 11,8% badanych, w tym 10,9% chłopców i 12,6% dziewcząt. Umieszczenia w sieci kompromitujących zdjęć doświadczyło 9% badanych, w tym 8,4% chłopców i 9,5% dziewcząt.
"Nękanie istniało zawsze," mówi Lisa Lister, pedagog ds. zdrowia, autorka strony The Sassy She i członek zarządu projektu Dove Self-Esteem. "Ale w dzisiejszych czasach młodzi ludzie mają dużo więcej nowych możliwości, żeby dręczyć."
Efekty cybernękania
Jedną z największych różnic między nękaniem w sieci i w życiu, która sprawia, że cybernękanie jest wyjątkowo podstępne, jest niemożność ukrycia się ofiary.
Jeśli kiedykolwiek byłeś dręczony, wiesz, jaka to trauma. Poza emocjonalnym i fizycznym bólem samego dręczenia jest ciągły strach przed kolejnym atakiem i szkody, które sam atak wyrządza pewności siebie.
W domu, a zwłaszcza w sypialni, młodzi ludzie zawsze szukali azylu. Teraz jednak w miejscu, w którym Twoje dziecko powinno czuć się bezpieczne, wciąż znajduje się w zasięgu prześladowcy poprzez wiadomości, maile, portale społecznościowe czy upokarzające filmiki na YouTubie.
Dlaczego prześladowcy dręczą
Inną różnicą między dwoma zjawiskami jest anonimowość sprawcy dzięki ekranowi, który go dzieli z ofiarą. To sprawia, że upokarzanie może być daleko mocniej posunięte, niż dręczenie twarzą w twarz.
W Internecie cyberprześladowca często się nie kontroluje. Przez taką wylewność ludzie zachowują się inaczej niż w realnym życiu. Jako że prześladowca nie widzi efektu, jaki jego zachowanie czy słowa wywołują u ofiary, nie musi się z nią konfrontować, często skłania go to do większej agresywności.
Cybernękaniu przygląda się też więcej świadków i jest trudniejsze do kontroli. Nieprzyjemne zdjęcie, które nawet może być retuszowane, może rozprzestrzenić się z niewiarygodną prędkością dzięki portalom społecznościowym.
Wpływ na ofiarę
Nic więc dziwnego, że cybernękanie jest ogromnym problemem powodującym u młodych ludzi depresję, sięganie po używki, a w sytuacjach ekstremalnych nawet próby samobójcze.
Jako rodzic bądź świadom ryzyka cybernękania. Przeczytaj poniższą listę działań i pomóż swojemu dziecku przeciwstawić się takiemu zachowaniu.
Rodzaje cybernękania
Prześladowca będzie korzystał z anonimowości w sieci, dopuszczając się wyjątkowo okrutnych form dręczenia, np.:
Filmik "Czy jestem ładna?": dziewczynki, które są dręczone lub które czują się niepewne swojego wyglądu, często publikują zdjęcia lub filmiki opatrzone smutnymi opisami: "Ludzie powtarzają mi, że jestem brzydka i chciałabym wiedzieć, czy to prawda." Komentarze pod wpisami często są niezwykle bolesne i szkodliwe dla autora postu i samonapędzają się.
Trolling: troll to osoba, która dręczy innych internautów prowokacyjnym zachowaniem. Niektórzy młodzi ludzie są nękani przez trolle, często innych młodych ludzi, którzy bezlitośnie wytykają problemy, tj. wygląd, lub opowiadają, jak bardzo są znienawidzeni.
Pasożytnicze porno: zjawisko publikowania sugestywnych zdjęć lub filmików o podtekstach seksualnych na portalach społecznościowych lub dzielenia się intymnymi wiadomościami na stronach publicznych.
